Havas ve Ledün ilmi, Allah’ın seçkin kullarına bahşettiği özel bir bilgi alanıdır. Bu ilimler, kâinatın sırlarını ve yaratılışın hakikatlerini anlamaya yardımcı olur. İşte bu derin konunun detayları:

Havas İlmi Nedir?

Allah (c.c.), her şeyi yarattıktan sonra Hz. Âdem’e (a.s.) harflerin, Esmaların ve eşyanın ilmini öğretmiştir. Kur’an’da şöyle buyrulur:
“Âdem’e bütün Esma ve eşyanın ismini öğretti.” (Bakara 31)

Bu sır, kâinattaki her varlığa yerleştirilmiştir. Hiçbir varlık, Esmaların ve harflerin emrinden çıkamaz. Havas ilmi, bu harf ve Esmaların inceliklerini ve esrarını içerir. Allah, bu ilmi Hz. Âdem’e (a.s.) öğretmiş, meleklerden üstün kılmış ve yeryüzünde halife tayin etmiştir. Ancak bu ilim, yalnızca Allah’ın seçtiği kullarına ihsan edilir.

Kur’an’da Havas ve Ledün İlmi

Havas ilmi, Ledün ilminin bir dalıdır ve Kur’an’da çeşitli örneklerle yer bulur:

1. Musa ve Hızır Buluşması:
   “Kullarımızdan bir kul buldular ki, biz ona katımızdan bir rahmet vermiş, tarafımızdan bir ilim öğretmiştik.” (Kehf 65)
   • Bu ayet, Hızır’a (a.s.) verilen Ledün ilmini işaret eder.
2. Süleyman ve Belkıs’ın Tahtı:
   “Kitaptan bilgisi olan biri, ‘Ben onu göz açıp kapayıncaya kadar sana getiririm’ dedi.” (Neml 40)
   • Vezirin bu yeteneği, Havas ve Ledün ilminin bir yansımasıdır.

Ledün İlmi Nedir?

Ledün ilmi, Allah’ın özel kullarına lütfettiği vehbi (ilahi ihsan) bir bilgidir. İçinde şunları barındırır:

• Esmaların sırları,
• Kimya ve simya bilgisi,
• Nücum (yıldızlar) ve sihir ilminin incelikleri,
• Gaybın 72 ilmi.

Bu ilim, ruhun arınmasıyla elde edilir ve kulluğu yüceltip halifelik makamına (Ehass-ül Havas) ulaştırır. Günümüzde Havas ilmi, sihir ve büyü ile anılsa da asıl anlamı, seçilmişlerin (havas) ilahi hakikatleri anlamasıdır. Bir Havas âlimi, Kur’an’ın haram kıldığı işlerle uğraşmaz.

Havas ve Avam Farkı

Büyük âlimler, Havas ve Ledün ilmini şöyle açıklar:

• İmam Gazali:
  “Havasın orucu, gıybet, yalan ve harama bakmakla bozulur. Ehass-ül Havas’ın orucu ise kalbe Allah’tan başkasının girmesiyle bozulur.”
• Zünnun-ı Mısri:
  “Avamın tövbesi günahtan, Havasın tövbesi gaflettendir.”

Bu açıklamalar, Havas ilminin yüksek bir mertebe olduğunu gösterir.

Hz. Âdem ve Melekler

Melekler, ilimleriyle gururlanıp Hz. Âdem’e (a.s.) itiraz etmişlerdir:
“Orada bozgunculuk yapacak birini mi yaratacaksın? Oysa biz seni tesbih ediyoruz.” (Bakara 30)

Allah, Hz. Âdem’e Esmaları öğretmiş ve meleklere:
“Eğer doğruysanız, eşyanın isimlerini bildirin.” (Bakara 31) demiştir. Melekler ise:
“Senin öğrettiklerin dışında bilgimiz yoktur.” (Bakara 32) diyerek eksikliklerini kabul etmişlerdir. Hz. Âdem (a.s.), ilmin sırlarını meleklere anlatmıştır.

Ledün İlmi Nasıl Elde Edilir?

Ledün ilmi, çalışmayla değil, ilahi lütufla kazanılır. Hz. Ali (r.a.) şöyle demiştir:

• “Dilim ağzıma konunca 1000 ilim kapısı açıldı, her kapının da 1000 kapısı vardı.”
• “Fatiha’nın elifinin şerhi 40 deve yükü olurdu.”

İmam Gazali, bu ilmin ruhun arınmasıyla geldiğini söyler:

• “Ruhun aslına dönüşü; ilim tahsili, riyazat ve tefekkürle olur.” (Şems 7)
• Peygamberimiz (s.a.v.): “Kim ilmiyle amel ederse, Allah ona bilmediklerini öğretir.”

Sonuç

Havas ve Ledün ilmi, Kur’an’ı bilmek, nefisle mücadele etmek ve tefekkürle açılır. Bu ilim, kişiyi hikmet ehli yapar, Esmaların sırlarıyla insanlara fayda sağlar. Rabbimiz bizi bu ilme ulaşan kullarından eylesin. Âmin.